Diccionario General de la Lengua Asturiana (DGLA)

(*) Puede utilizar en sus búsquedas las grafías l.l y h.

dél, della, dello, dellos

Significado

  1. Una parte [Lln.] . Un poco [Sb (dello). Sm. An. Pr. Cv.] : ¿Quies dello? [Sb.] : ¿Hai ballicu? –Sí queda mui bien dellu. –Sí, queda dél [Pr.] . ¿Quies dél pan? –Sí, comíu dél [Sm.] . Cume d’ese churizu con dél pan [Sm.] . Parte de algo [/Mánt/.] . Algo [Cb. Cp. Ac. Llg. Tb. As. Gr.] : Dame dellu pan [Tb.] : Tien della carne [Tb.] : ¿Quies dellu pan? [Gr.] : Da-y dello [Ac.] : Cumi que queda dello [Llg.] . Alguno [Llg.] : –¿Queda dalguna? –Sí, hai delles [Llg.] . Dellos de nenos [Tb.] : Dellos nenos [Tb.] : Dellas nenas [Tb.] .

Variantes

dél / della / dellos / dellas [An. Cv.] dél / della / dellu / dellos / dellas [Sm.] dél / della / dellu / dellos / dellas [Pr.] dellu / della / dellos / dellas [Tb.] dello / dellos / delles [Cb. Cp. Ac. Sb.] dello / della / dello [Llg.] dello / dellos / dellas [Ay. Ll.] dello / dellos / dellas [Lln.] dél / della [As.] //dél / dela variante gallego-asturiana [Mánt.]

Frases hechas y locuciones

Dellos / -es.[Cb. Cp. . Ac.] : Dellos dis [Ac.]. Delles veces [Ac.].
Algunos.
Bien dello / bien dellos / bien delles.[Cb.]
En gran cantidad.
Bien dello.[Mar.]
Bastante.
Bien dellos.[Os.]
Muchos.
Delles de veces.[DA.]
Algunas veces.
Delles veces.[JH. R.]
Algunas veces.
Dello.[Mar.] : Da-y dello [Mar.].
Algo.
Dello con dello.[Mar.]
Lo bueno con lo malo.
Dellos.[An.]
Algunos.

Dichos, refranes y textos de literatura oral

  • Bono ye dello con dello, garra el burru y ve por ello. [Fabriciano.]

Documentación literaria

Cuando va’tapeciendo decís delles de veces: va fer bon tiempu.

San Mateo 63

Y oyéndolo dellos de los q’estaben per allí.

San Mateo 123