Contracción de por + artículo. {Hay restos de palatalización: Pollos carreiros etc. [Cv.] . También de cheísmo posterior: Corta tanto pocho corte como pocha couz ‘corta lo mismo por el corte que por el mango’ [Tox.] }.
Variantes
pol / pola / polu[Cb.]
pul / pula / pulo[Sm. Md. An.]
//pol / polla / pollo / pollos / pollas
variante gallego-asturiana [Bu (Eo).]